W życiu nigdy nie mamy pewności, że nie znajdziemy się w trudnej sytuacji, która będzie wymagała od nas szczególnego zmobilizowania sił, a może nawet pomocy ze strony innych. Takim wypadkiem losowym jest m. in. niepełnosprawność. Jedną z potrzeb, która jej towarzyszy jest rehabilitacja zawodowa. Powrót do pracy albo uzyskanie zatrudnienia przez osobę niepełnosprawną są jak najbardziej możliwe.
Część większej całości
Rehabilitacja zawodowa to tylko jeden z elementów szeroko pojętego włączania w życie społeczne ludzi, którzy mają w jakiś sposób utrudnione funkcjonowanie. Nie chodzi jedynie o poprawę ich sytuacji materialnej, ale też sprawienie, by czuli się produktywnymi i spełniającymi się jednostkami w społeczeństwie. Nie bez znaczenia jest też tworzenie sobie siatki wsparcia, która przecież jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na jakość życia.
Doradztwo zawodowe i wybór profesji
Niezależnie czy niepełnosprawność pojawiła się przed wkroczeniem w dorosłość czy po nim, pomoc doradcy zawodowego może okazać się nieodzowna, kiedy np. trzeba będzie dokonać przebranżowienia, jeżeli z jakichś powodów zdobyty dotychczas zawód okaże się trudny lub niemożliwy do wykonywania.
Specjalista w zależności od potrzeby uwzględni wszystkie czynniki ważne w procesie doboru profesji: medyczne, psychologiczne, społeczne czy ekonomiczne. Nie tylko rodzaj niepełnosprawności będzie miał znaczenie, ale także predyspozycje i zainteresowania danej osoby.
Pomoc w kształceniu
Może się okazać, że potrzebne będzie zdobycie adekwatnego wykształcenia. Pomóc w tym mogą różne programy dla niepełnosprawnych studentów, np. autorstwa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Trzeba złożyć odpowiedni wniosek oraz komplet dokumentów i czekać na decyzję odnośnie sfinansowania kształcenia i/lub otrzymania dofinansowania. Istnieje również stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych, z niego również można i warto skorzystać. Dzięki odpowiedniemu wykształceniu można zarobić więcej niż osoba bez utrudnionego funkcjonowania, nawet 5400 złotych netto. Najważniejsze jest to, by nie dać się przytłoczyć problemom.
Zatrudnienie i adaptacja
Teraz należy poszukać zatrudnienia. Często nie jest to trudne zważywszy na fakt, że pracodawcy otrzymują dofinansowanie do opłacenia pracownika z niepełnosprawnością. Kluczowe jest to, aby etap doradztwa przebiegł pomyślnie, ponieważ od niego zależy, czy praca zostanie dobrze dopasowana do rodzaju niepełnosprawności i innych czynników, np. temperamentu kandydata. Na szczęście żyjemy w XXI w. i w większości miejsc pracy wszelkie przeszkody do realizacji zawodowej osoby poddawanej rehabilitacji zostały usunięte.
Nie mniej ważną fazą wdrażania niepełnosprawnego do pracy jest pomoc w adaptacji do jej warunków oraz w utrzymaniu zatrudnienia. Na początku taki pracownik może czuć się niepewny swoich własnych możliwości i miejsca w strukturze firmy, dlatego należy dołożyć wszelkich starań, by mu to ułatwić. Nieoceniona może okazać się pomoc tzw. asystenta zawodowego.
